Рыжанкоў назваў “бесперспектыўным” зварот Літвы ў Гаагу для прыцягнення Лукашэнкі да адказнасці
3 кастрычніка, Позірк. Для ўладаў у Мінску “відавочная бесперспектыўнасць патугаў Вільнюса і іх куратараў” у прыцягненні Аляксандра Лукашэнкі да адказнасці праз механізмы Міжнароднага крымінальнага суда (МКС) у Гаазе, заявіў міністр замежных спраў Максім Рыжанкоў расіейскаму інфармагенцтву РІА “Навіны”.
“Мы добра ведаем, для чаго і з чыёй падачы гэта робіцца. Не трэба быць прызнаным экспертам у галіне міжнароднага права, каб зразумець абсурднасць і надуманасць высунутых абвінавачванняў. <…> Мы спакойна глядзім на гэтую валтузню і не перастаем заклікаць суседзяў да разважлівасці і адэкватнасці”, — сказаў кіраўнік МЗС.
“Адыходзячая літоўская адміністрацыя, якая даўно не грэбуе выкарыстоўваць самыя брудныя і супярэчныя міжнароднаму праву метады працы, вырашыла задзейнічаць кантраляваныя Захадам судовыя інстанцыі, ангажаваны характар якіх ужо даўно для ўсіх стаў відавочны”, — дадаў чыноўнік.
Спаслаўшыся на выказванні Лукашэнкі ад 17 верасня, ён сказаў, што ў Мінску ведалі пра такія планы Вільнюса.
30 верасня ўрад Літвы перадаў у офіс пракурора МКС матэрыялы аб “трансгранічных злачынствах супраць чалавечнасці, здзейсненых Лукашэнкам і яго саўдзельнікамі ў дачыненні да беларусаў”. Вільнюс патлумачыў сваё рашэнне тым, што больш не можа бяздзейнічаць.
У звароце ў МКС урад Літвы адзначыў, што “маюцца дастатковыя падставы меркаваць, што з 1 траўня 2020 года і дагэтуль супраць грамадзянскага насельніцтва Беларусі на загад высокапастаўленых беларускіх палітычных, праваахоўных і вайсковых чыноўнікаў здзяйсняюцца злачынствы супраць чалавечнасці”. Пад імі маюцца на ўвазе дэпартацыя, пераследы і “іншыя бесчалавечныя акты”.
Беларускія дэмакратычныя сілы заклікалі краіны, якія ратыфікавалі Рымскі статут, падтрымаць намаганні Літвы па прыцягненні Лукашэнкі да адказнасці ў МКС.
У каментарыі пракурора МКС Карыма Хана, апублікаваным 30 верасня на сайце суда, гаворыцца, што перадача дзяржавай — удзельніцай Рымскага статута заявы ў Міжнародны крымінальны суд не прыводзіць аўтаматычна да пачатку расследавання.
“Я магу пацвердзіць, што мой офіс правядзе папярэдняе расследаванне для вывучэння запыту ў рамках юрысдыкцыі МКС і вызначыць на аснове вызначаных законам патрабаванняў, ці маюцца разумныя падставы для пачатку расследавання”, — гаворыцца ў каментарыі.
26 верасня Рыжанкоў апублікаваў артыкул у найбуйнейшай дзяржаўнай газеты “СБ. Беларусь сёння”, у якой заявіў пра жаданне аднавіць супрацоўніцтва з Літвой. 28 верасня Міністэрства замежных спраў Літвы паведаміла, што не атрымлівала па дыпламатычных каналах прапановы беларускага боку, пра якія гаворыцца ў згаданым артыкуле.
Мінск працягвае рэпрэсіі супраць грамадзянскай супольнасці, утрымлівае больш за 1,3 тыс. палітычных зняволеных у жорсткіх умовах, працягвае аказваць падтрымку Расіі ў яе незаконнай агрэсіі супраць Украіны, дапамагае ёй абыходзіць заходнія санкцыі, “ажыццяўляе дэзінфармацыю і гібрыдныя атакі на суседнія краіны”, гаварылася ў каментары ведамства.
Удакладнялася, што для нармалізацыі стасункаў улады павінны правесці свабодныя і справядлівыя выбары, узяць на сябе адказнасць за праведзеныя рэпрэсіі і “выплаціць кампенсацыі пацярпелым не толькі ў Беларусі, але ва Украіне”.
Як адзначылі ў літоўскім МЗС, “рэжым Лукашэнкі выдатна ведае, пры якіх умовах можна чакаць аднаўлення адносін”.
13 кастрычніка ў Літве адбудзецца першы тур парламенцкіх выбараў.
Міжнародны крымінальны суд, юрысдыкцыя якога сфармуляваная ў Рымскім статуце, з’яўляецца першым пастаянным міжнародным судом, створаным на дагаворнай аснове для садзейнічання спынення беспакаранасці за шматлікія цяжкія злачынствы, учыненыя ў XXI стагоддзі. Рымскі статут ратыфікавалі 120 дзяржаў. Беларусь да іх ліку не адносіцца.