Ціханоўская абмеркавала з міністрам юстыцыі Польшчы зварот Літвы ў Гаагу з нагоды Лукашэнкі
3 кастрычніка, Позірк. “Справа супраць урада Беларусі і Аляксандра Лукашэнкі, якую Літва перадала ў Міжнародны крымінальны суд” (МКС), стала галоўнай тэмай сустрэчы 3 кастрычніка міністра юстыцыі Польшчы Адама Боднара і беларускага дэмакратычнага лідара Святланы Ціханоўскай, паведамляецца на сайце польскага ведамства.
Мінюст Польшчы падкрэслівае, што гаворка ідзе аб здзяйсненні “злачынстваў супраць чалавечнасці”, да якіх адносяцца “дэпартацыя, пераследы і іншыя дзеянні, ахвярамі якіх сталі амаль 7% грамадзян Беларусі, на загад высокапастаўленых беларускіх палітычных, праваахоўных і вайсковых чыноўнікаў”.
“У дакуменце, накіраваным Літвой у МУС, падкрэсліваецца, што рэжым Лукашэнкі вядзе шырокую кампанію супраць мірнага насельніцтва Беларусі, асабліва супраць рэальных і меркаваных палітычных апанентаў. Гэта дзеянні, прынятыя ў адпаведнасці з палітыкай беларускай дзяржавы, якія накіраваныя на ліквідацыю апазіцыі і процідзеяння ўладзе”, — гаворыцца ў рэлізе ведамства.
Паведамляецца, што падчас сустрэчы таксама абмяркоўвалася “падтрымка Польшчай дзейнасці беларускай апазіцыі ў Еўрасаюзе, накіраванай на аднаўленне дэмакратыі і вяршэнства закона ў Беларусі”.
3 кастрычніка прэс-сакратар МЗС Польшчы Павел Вроньскі заявіў, што знешнепалітычнае ведамства цалкам падтрымлівае зварот Літвы ў Міжнародны крымінальны суд у Гаазе з нагоды меркаваных злачынстваў супраць чалавечнасці, учыненых рэжымам Аляксандра Лукашэнкі.
30 верасня ўрад Літвы перадаў у офіс пракурора МКС матэрыялы аб “трансгранічных злачынствах супраць чалавечнасці, здзейсненых Лукашэнкам і яго саўдзельнікамі ў дачыненні да беларусаў”. Вільнюс патлумачыў сваё рашэнне тым, што больш не можа бяздзейнічаць.
У звароце ў МКС урад Літвы адзначыў, што “маюцца дастатковыя падставы меркаваць, што з 1 траўня 2020 года і дагэтуль супраць грамадзянскага насельніцтва Беларусі на загад высокапастаўленых беларускіх палітычных, праваахоўных і вайсковых чыноўнікаў здзяйсняюцца злачынствы супраць чалавечнасці”. Пад імі маюцца на ўвазе дэпартацыя, пераследы і “іншыя бесчалавечныя акты”.
Беларускія дэмакратычныя сілы заклікалі краіны, якія ратыфікавалі Рымскі статут, падтрымаць намаганні Літвы па прыцягненні Лукашэнкі да адказнасці ў МКС.
У каментарыі пракурора МКС Карыма Хана, апублікаваным 30 верасня на сайце суда, гаворыцца, што перадача дзяржавай — удзельніцай Рымскага статута заявы ў Міжнародны крымінальны суд не прыводзіць аўтаматычна да пачатку расследавання.
“Я магу пацвердзіць, што мой офіс правядзе папярэдняе расследаванне для вывучэння запыту ў рамках юрысдыкцыі МКС і вызначыць на аснове вызначаных законам патрабаванняў, ці маюцца разумныя падставы для пачатку расследавання”, — гаворыцца ў каментарыі.
3 кастрычніка кіраўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўлення, намеснік кіраўніка Аб’яднанага пераходнага кабінета Павел Латушка паведаміў, што перададзеныя Літвой матэрыялы былі накіраваныя ў Палату папярэдняй вытворчасці МУС, па справе “прызначаныя суддзі” і “сфарміраваная група асоб, якія будуць займацца расследаваннем”.
3 кастрычніка міністр замежных спраў Беларусі Максім Рыжанкоў назваў “бесперспектыўным” зварот Літвы ў Гаагу для прыцягнення Лукашэнкі да адказнасці. “Мы добра ведаем, для чаго і з чыёй падачы гэта робіцца. Не трэба быць прызнаным экспертам у галіне міжнароднага права, каб зразумець абсурднасць і надуманасць высунутых абвінавачванняў. <…> Мы спакойна глядзім на гэтую валтузню і не перастаем заклікаць суседзяў да разважлівасці і адэкватнасці”, — сказаў кіраўнік МЗС.