Дарадца Ціханоўскай: Закрыццё недзяржаўных ВНУ — лагічны крок пасля “зачысткі” прыватных школ
Апублікавана на закрытай версіі “Позірку” 26 чэрвеня 2024 года ў 10:41
25 чэрвеня, Позірк. Закрыццё прыватных вышэйшых навучальных устаноў — “характэрны і паказальны сімптом дзейнага ў Беларусі палітычнага рэжыму” і сфармаванага ім “тыпу сацыяльнага ладу”, заявіла ў каментары “Позірку” дарадца дэмакратычнага лідара Святланы Ціханоўскай у пытаннях адукацыі і навукі Таццяна Шчытцова.
“Вядома, заўсёды можна сказаць, што ёсць нейкія ўнутраныя прычыны і праблемы, з якімі сутыкаюцца прыватныя ВНУ, якія не маюць пастаянная дзяржаўнай падтрымкі. Напрыклад, фінансавай”, — адзначыла яна.
Разам з тым, на думку Шчытцовай, першай “у комплексе сістэмных прычын” закрыцця ВНУ з’яўляецца “неабходнасць для дзейнага рэжыму забяспечваць кантроль у грамадстве”.
“Згортванне дзейнасці прыватных ВНУ цалкам ўпісваецца ў логіку [дзеянняў уладаў] і фактычна ідзе ўслед за досыць імклівым закрыццём прыватных школ. Спачатку гэта адбылося ў сферы пачатковай і сярэдняй адукацыі. “Зачысцілі” яе. А цяпер наступны крок — прыватныя ВНУ”, — сказала дарадца Ціханоўскай.
Эксперт звярнула ўвагу, што навучальныя ўстановы, якая закрываюцца, заснаваныя ў пачатку 90-х гадоў мінулага стагоддзя, гэта значыць “універсітэты з моцнай традыцыяй, рэпутацыяй, выбудаванай сістэмай кантактаў, інстытуцыйнай і акадэмічнай структурай”.
“У аснове [ідэалогіі] гэтых ВНУ ляжаць такія пасылы, як этыка і надзеі, якія несумяшчальныя з тым неататалітарным профілем, які цяпер прымае беларускае грамадства”, — падкрэсліла суразмоўца “Позірку”.
У якасці другой прычыны яна назвала “прагматычную патрэбу ў студэнтах” з боку дзяржаўных універсітэтаў.
“Мы памятаем сустрэчу [Аляксандра] Лукашэнкі з рэктарамі дзяржаўных ВНУ сёлета ў лютым, на якой ён агучыў галоўную праблему вышэйшай адукацыі — тое, што студэнты, абітурыенты, моладзь з’язджаюць вучыцца за мяжу”, — адзначыла Шчытцова. Значная частка студэнтаў недзяржаўных ВНУ пэўна папоўніць шэрагі дзяржаўных, лічыць яна.
Паводле слоў эксперта, пасля заканчэння ўніверсітэтаў цяперашнія студэнты сутыкнуцца з “запытам [дзяржавы] на працоўную сілу”. “Улады хочуць нават тых, хто плаціць за навучанне, прымусіць адпрацоўваць [па размеркаванні] праўдамі і няпраўдамі. Паступова яны прыдумляюць для гэтага нейкія новыя інструменты”, — дадала Шчытцова.
У дамове з ВНУ на платнае навучанне, адзначыла яна, “указваецца не тая сума, якую рэальна плацяць студэнты, а большая”, адпаведна, калі студэнт пасля атрымання дыплома вырашыць ухіліцца ад размеркавання, “яму прыйдзецца кампенсаваць вялікую розніцу”.
Трэцім фактарам, які прадвызначае закрыццё недзяржаўных ВНУ, суразмоўца “Позірку” назвала недахоп у дзяржуніверсітэтах выкладчыкаў, што з’яўляецца следствам палітычных рэпрэсій пасля выбараў 2020 года і “ўстаноўкі на чысткі”.
“Патрэбныя новыя выкладчыцкія кадры, а ў прыватных навучальных установах ужо склаліся прафесійныя і кваліфікаваныя калектывы, людзі са ступенямі”, — сказала дарадца дэмлідара.
“Згортванне камерцыйных ВНУ прывядзе да таго, што выкладчыкі будуць шукаць працу ў дзяржаўных універсітэтах. Чысткі і звальненні застаюцца рэаліяй нашай сістэмы адукацыі і ўніверсітэтаў у першую чаргу”, — сказала Шчытцова.
17 чэрвеня выданне “Люстэрка” паведаміла, што “БІП — Універсітэт права і сацыяльных тэхналогій” спыняе сваю дзейнасць з 30 жніўня. У ВНУ паведамілі, што “гэта рашэнне заснавальнікаў”.
24 чэрвеня аб спыненні працы з 1 верасня абвясціў Інстытут прадпрымальніцкай дзейнасці. Згодна з інфармацыяй на сайце ВНУ, “заснавальнікам і кіраўніцтвам ІПД прынятая пастанова аб спыненні адукацыйнай ліцэнзаванай дзейнасці”, таму прыёму абітурыентаў у 2024 годзе не будзе.
25 чэрвеня Інстытут парламентарызму і прадпрымальніцтва заявіў, што не будзе набіраць першакурснікаў, астатнія студэнты працягнуць вучобу.
Усе тры ВНУ працавалі ў Беларусі з 90-х гадоў.
20 верасня 2022 года Аляксандр Лукашэнка на сустрэчы з дзяржсакратаром Савета бяспекі Аляксандрам Вальфовічам запатрабаваў “зачысціць усё да немагчымасці ў сістэме адукацыі”. Пасля гэтага ў краіне былі закрытыя амаль усе прыватныя дзіцячыя садкі і школы.
- ПалітыкаХроніка палітычных рэпрэсій за 19 верасня 2024 годаМатэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
Асуджаны за "спробу захопу ўлады" Юрый Зянковіч звярнуўся да Лукашэнкі з просьбай аб памілаванні
- Палітыка
У Пінску за “ўдзел у пратэстах” будуць судзіць журналіста Яўгена Мікалаевіча
- ПалітыкаКачанава запрасіла ў Беларусь кіраўніцтва УгандыМатэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
- Палітыка
На волю выйшла палітзняволеная Вольга Залатар
- Палітыка
У Савеце Еўропы заклікалі Грузію перагледзець забарону на ўезд беларускаму журналісту Андрэю Мялешку
Сілавікі правялі масавыя затрыманні ў Глыбокім і Століне
- Грамадства, ПалітыкаКраіны ЕС фіксуюць амаль на 40% больш спробаў нелегальнай міграцыі з беларускай тэрыторыі, чым у жніўніМатэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
- Палітыка
Ціханоўская: Дапамога рэпрэсаваным не замяняе працу па вызваленні палітвязняў
- ПалітыкаЦіханоўская: Дапамога рэпрэсаваным не замяняе працу па вызваленні палітвязняў (падрабязна)Матэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
- ЭканомікаНа фоне імкнення ўладаў скараціць імпарт памідораў у міжсезонне іх ураджайнасць у цяпліцах знізіласяМатэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
- Палітыка
Лукашэнка праз 13 гадоў зноў назваў "паняццямі" міжнародныя стандарты правядзення выбараў
- ЭканомікаЗнешняя крэдыторская запазычанасць арганізацый за 12 месяцаў вырасла на 22,6% — БелстатМатэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
- ЭканомікаНацбанк другі месяц не мяняе разліковыя велічыні стандартнай рызыкіМатэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
- Палітыка
Лукашэнка прызнаў, што ў Беларусь прывозяць дзяцей з "днр", за што яго "ледзь не зацягнулі ў суд"
- Грамадства
У жніўні і з пачатку верасня на беларускіх метэастанцыях зафіксавана больш за 240 тэмпературных рэкордаў
- Палітыка
Еўрапарламент заклікаў ЕС пашырыць санкцыі і працаваць над прыцягненнем рэжыму Лукашэнкі да адказнасці
- ПалітыкаВячорка: Еўрапарламент даў моцны сігнал Лукашэнку, што свет не забываецца на палітвязняўМатэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
- ЭканомікаБудаўніцтва жылля з дзяржпадтрымкай для тых, хто мае патрэбу, скарацілася на 22,6%Матэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
- ЭканомікаДолар і юань падаражэлі на біржавых таргах 19 верасняМатэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
- Палітыка
Еўрапарламент прыняў рэзалюцыю аб становішчы палітвязняў у Беларусі
- Палітыка
Ціханоўская намінуе на пасаду прадстаўніка АПК па сацыяльнай палітыцы Вольгу Зазулінскую
- ГрамадстваУ жніўні і з пачатку верасня на беларускіх метэастанцыях зафіксавана больш за 240 тэмпературных рэкордаў (падрабязна)Матэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
- Грамадства, Палітыка
Ціханоўская: Бел-чырвона-белы сцяг ізноў будзе лунаць над нашай краінай як сімвал вольнай Беларусі
- Палітыка
Еўрапарламент абмеркаваў рэзалюцыю аб становішчы палітвязняў у Беларусі
- ПалітыкаЕўрапарламент абмеркаваў рэзалюцыю аб становішчы палітвязняў у Беларусі (падрабязна)Матэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
- ПалітыкаХроніка палітычных рэпрэсій за 18 верасня 2024 годаМатэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
- ПалітыкаСікорскі назваў уручаную Латушку прэмію імя Валенсы "выражэннем падтрымкі дэмакратычных памкненняў беларусаў"Матэрыял даступны толькі падпісчыкам ПОЗІРК+
- Грамадства, Палітыка
Грамадзянін Латвіі Асарс затрыманы за ўвоз у Беларусь амфетаміну — ДМК
- Палітыка
Праваабаронцы прызналі палітвязнямі яшчэ сем чалавек